31 December 2016, de laatste avond van dit jaar. Voor het eerst in mijn leven zit ik een jaar in mijn eentje uit. Een bijzondere gewaarwording maar ook een mooi moment om te reflecteren op mijn afgelopen jaar. Eerlijk gezegd zijn er wel eens betere jaren geweest. Mijn gezondheid liet erg te wensen over en ik heb vele onderzoeken ondergaan en heb voorlopig even genoeg doktoren en ziekenhuizen gezien.
Reflecteren op 2016. Als ik daar zo over nadenk dan komt bij mij het woord vergeving op. Het afgelopen jaar is er ontzettend veel gebeurd in de wereld en ook in mijn wereld. Sommige dingen gebeuren je en andere overkomen je, zo lijkt het tenminste. 2016 zal niet het jaar zijn wat te boek staat als het jaar van de vergeving, vergevingsgezindheid. Velen hebben tegenover elkaar gestaan of staan nog tegenover elkaar. Of het nu in een oorlogsconflict, de politiek of, dichter bij huis, in de samenleving is. De vraag is hoe we van tegengestelde belangen naar gemeenschappelijke belangen komen en of we ook in staat zijn om te vergeven.
Wat is vergeving eigenlijk?
Vergeving is niet de “oude pijn” verstoppen of de kwetsuur vergoeilijken. Het gaat niet om te proberen het weer goed te maken of excuses aan te bieden. Ook niet over de handeling van de ander goedpraten of verzachtende omstandigheden opvoeren. Vergeving houdt zich feitelijk niet met de ander bezig, ook al is de handeling of de nalatigheid van hem of haar vaak de directe aanleiding voor de pijn en de urgentie tot vergeving. Aan de noodzaak tot vergeven gaat van de andere kant een oordeel, en verwijt en een beschuldiging van de ander vooraf. Het plaatsen van dat oordeel en de beschuldiging moeten worden teruggenomen, in feite is het de bedoeling om te ontschuldigen, letterlijk de schuld ervan afhalen en daarmee jezelf en de ander bevrijden. Vergeving is een innerlijk proces, waarbij de ander niet nodig is. Vergeven doe je dus voor jezelf. Je richten op de ander en zijn of haar motieven leiden juist weg en vormen daardoor altijd een belemmering om te vergeven. Om te vergeven is er alleen bereidheid nodig en dat is een keuze.
Niet vergeven, het koesteren van de haat en de wrok, is letterlijk vergiftigend voor ons innerlijke systeem en zelfs voor ons lichaam. Haat is een vergif dat we zelf innemen, maar waarvan we hopen dat de ander eraan sterft. We zien vaak niet hoeveel energie het in stand houden van onze wrok kost. Het vergt veel van onze levensenergie om de gehate persoon, die we in een kooi in onze geest gevangen houden te blijven voeden.
In wezen is vergeven simpel wanneer we eenmaal beseffen dat het niet over de ander maar over ons gaat. Het begint met onze bereidheid niet langer te lijden, niet langer haat of wrok te koesteren, of met de motieven van de ander bezig te zijn. Hierdoor ontwikkelen we een grotere kracht dan ons ego. er ontstaat ruimte voor liefde.
Zelfvergeving.
In wezen verschilt het vergeven van jezelf niet van het vergeven waarbij een ander aanleiding was tot je gekwetstheid. Het proces is hetzelfde. het gaat steeds over onze oordelen en gevoelens en ditmaal zijn die op onszelf gericht. We kijken naar binnen en komen daar, voor alle andere gevoelens, onze zelfveroordeling en zelfbestraffing, ons schuldgevoel en onze schaamte tegen. Waarschijnlijk zijn we ook nog boos op onszelf. Ook hier is het belangrijk de teleurgestelde verwachtingen los te laten en de mooie verwachtingen over jezelf te koesteren. Je ontslaat jezelf van het feit dat je in het verleden niet kon leven naar de waarden die je nu hebt. Hierdoor hervind je het zelfrespect en de levensvreugde.
Zo teruglezend besef ik me dat het best een “zwaar” thema is wat ik vanavond aanraak. Echter zo op het kantelpunt van 2016 naar 2017 is het ook misschien iets wat jij kunt gebruiken in de momenten en situaties die je komend jaar zult tegenkomen. Het heeft mij inzicht gegeven hoe vergeving werkt en ik hoop er mijn voordeel mee te doen het komend jaar en natuurlijk de jaren daarna. Dat ik niet in mijn eigen valkuilen stap van wrok of haat maar me steeds besef dat het niet over die ander gaat en zijn of haar motieven maar vooral over mijzelf.
Een gelukkig, gezond en vergevingsgezind 2017
